Ukrayna Savaşı Avrupa’da birçok şeyi değiştirdi. Önce Rusya’ya yönelik yaptırımlar nedeniyle bir güç krizi yaşandı, ekonomiler sarsıldı, kıtaya Ukraynalı göçmen akını oldu. Ama hepsinden daha değerlisi Ukrayna’nın kapı komşusu Polonya, Avrupa’nın artan gideri haline geldi. İngiliz The Economist dergisi bu noktada Avrupa Birliği adaylığının konuşulduğu Polonya ve Ukrayna’nın başını çektiği Bükreş Dokuzlularına geniş yer ayırarak, “Avrupa’da güç dengesi Batı’dan Batı’ya mı kayıyor? Doğu?”
“Yeni lider ülkeler”
Dergi, Doğu Avrupa ülkeleri hakkında şu yorumu yapıyor: “Zamanlarının geldiğine inanıyorlar. Doğu’ya kaymaya inanıyorlar. Güç, eski Avrupa’dan Rusya lideri Vladimir Putin’in saldırılarına karşı çıkan ülkelere kayıyor. Bu savaş, yeniden düşünmek ve yeni liderliğin ortaya çıkması için bir şans.” Dergiye konuşan Polonya Dışişleri Bakan Yardımcısı Pawel Jablonski, “Bu, tüm Avrupa için bir varoluşçuluk meselesidir” dedi.
Kimileri Varşova-Kiev ekseninin Berlin-Paris ekseniyle eşdeğer bile olabileceğini düşünürken, dergi bunun “çok hızlı” olacağına inanmıyor. Savaş sırasında Almanya’nın durumu, liderliğin harika bir örneğidir. Dergiye konuşan Batılı bir diplomat, “Onları [Orta Avrupa] hep dinledik. Aslında şimdi biraz daha dinliyoruz.”
Sonra ne olur, bilmiyorum
Avrupalı liderler, Brüksel’de düzenlenen son AB zirvesinde kıtanın tek sorununun Ukrayna olmadığını öne sürdüler. Bu “hayat devam ediyor” bakışı Doğuluları kızdırdı. Bu özgüvenin sebebi nedir? İlk sebep “boyut!” Bükreş Nine, AB toplamının beşte biri olan 95 milyonluk bir nüfusa sahiptir. Ekonomik ölçekler de artıyor. The Economist, tartışmayı şöyle sonlandırıyor: “Avrupa ve dünya gözlerini sınırlarında tuttuğu sürece, Polonya ve müttefikleri seslerini duyurmaya devam ediyor. Bundan sonra ne olacağı çok net değil.”
Zengin Rus Türkiye’yi, ultra zengin Dubai’yi tercih ediyor
British Financial Times’ın House and Home eki, hafta sonu kapağını yaptırımlardan kaçan Rus zenginlerine ayırdı. İşte FT’nin yorumu: “Ruslar İngiliz sermayesine yıllarca yatırım yaptı; Londra’ya bile ‘Londongrad’ deniyordu. Artık yeni destinasyonları Birleşik Arap Emirlikleri, Türkiye ve Kıbrıs. Dubai aynı zamanda ultra zenginlerin de tercihi.”
“Dubai’deki Mina Rashid Marina’da Rus oligark Andrei Skoch, Alexander Abramov ve Vladimir Potanin’in süperyatlarını görebilirsiniz. Geçen Mart ayında Roman Abramoviç, Palm Cumeyra’da ev ararken görülmüş.” “Luxhabitat Sotheby’s Dubai’den George Azar, geçen yıl Ruslara her biri en az 5 milyon dolardan 600 milyon ila 1 milyar dolar arasında ev sattığını söylüyor.” “Geçen yıl Dubai’de değeri 10 milyon doları aşan 219 ev satıldı.
Bu rakam bir önceki yılın iki katı. Knight Frank’in araştırmasına göre Dubai’nin en pahalı malikanelerinin bulunduğu Emirates Mills, Palm Jumeirah ve Jumeirah Bay üçgeninde fiyatlar yüzde 44 fırladı. Kiralardaki artış oranı da yüzde 25.” “Türkiye’de geçen yıl 8 bin 355 olan Rus vatandaşlarına geçen yıl 16 bin 312 konut satıldı. Geçen yıl satılan her 4 evden 1’ini Ruslar aldı.”
Paralı Ukraynalılar Polonya’daki tüm kesimleri yükseltti
Savaştan önce 1,3 milyon Ukraynalı’nın yaşadığı Polonya, savaştan sonra 1,6 milyon mülteciye kapılarını açtı. Mültecilerle ilgili birçok manşet atan Batı basını, ilk kez ülkeden kaçan zengin Ukraynalıları gündeme aldı. British Financial Times’a göre, zengin Ukraynalılar Polonya’da eğitimden lüks tüketime kadar her departmanı değiştirdiler.
Wilanow’da yılda 15.000 dolar ücret alan İngilizce eğitimli bir ilkokulda misyoner olan Tom McGrath, Ukraynalılar sayesinde özel okul fiyatlarının arttığını söylüyor.
Varşova’daki Hairmitage adlı merkezin sahibi Anna Kuznetsova, “Hemen Ukraynalı bir doktor tuttuk. Çünkü artık hastalarımızın yüzde 20’si Ukraynalı” diyor ve ekliyor: “Ukrayna’da sağlık harcamaları eskiden ucuzdu. Bize gelmezlerdi. Artık buradalar.” Nakit parayla kaçan Ukraynalılar, taleple birlikte konut fiyatlarının artmasıyla emlak sektörünü de patlattı.
Emlakçı Yulila Antoniuk, “Geçen yaz ev almak için İtalya, İspanya ve Monako’ya giden zengin Ukraynalıların hepsi Varşova’ya döndü. Çünkü burada okullar yüzde 70 daha ucuz” diyor. Varşova’daki barların birçoğu Ukraynalı barmenleri işe almaya başladı. Çünkü gazeteye göre Ukraynalı müşteriler haftanın birçok günü barları Polonyalılardan daha fazla dolduruyor.
